Het Nederlandse pensioenstelsel wordt vernieuwd. Het huidige pensioenstelsel stamt uit de jaren ’50 van de vorige eeuw en sluit niet goed meer aan op de huidige samenleving. Een belangrijke ontwikkeling is dat we met z’n allen steeds langer leven. Er zijn dus steeds meer gepensioneerden ten opzichte van het aantal werkenden. Ook wisselen mensen vaker van baan, waardoor de behoefte aan flexibiliteit in ons pensioenstelsel toeneemt. Ons pensioenstelsel is dan ook toe aan vernieuwing. De regering maakte in 2019 nieuwe afspraken samen met de vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers en legde deze vast in het Pensioenakkoord. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) werkt de gemaakte afspraken nu uit in de Wet Toekomst Pensioenen.

• Elke pensioenregeling wordt een premieregeling. 

Dit betekent dat DNB, als werkgever, met de vakbonden afspreekt hoeveel premie we elk jaar voor uw pensioen betalen. DNB draagt de totale afgesproken premie af aan het pensioenfonds. Hoeveel pensioen u later daarvoor krijgt, ligt niet (meer) vast. Hoeveel pensioen u opbouwt, is bijvoorbeeld afhankelijk van beleggingsrendementen, kosten en de gemiddelde levensverwachting. Het pensioenfonds belegt de premies en houdt voor iedere deelnemer bij hoe groot zijn of haar deel is van het pensioenvermogen.

• U mag tot 10% van het door u opgebouwde ouderdomspensioen direct op uw pensioendatum opnemen. 

Deze verandering komt waarschijnlijk snel. U kunt naar verwachting vanaf 1 juli 2023 op uw pensioendatum in één keer maximaal 10% van uw ouderdomspensioen opnemen op het moment dat u met pensioen gaat. Bijvoorbeeld voor het afbetalen van een deel van de hypotheek, een verbouwing of een reis. Uw pensioen wordt daarna wel lager.

• Voor jongere en oudere werknemers geldt voortaan hetzelfde percentage pensioenpremie. 

Nu is het zo dat een werkgever voor een jongere werknemer in procenten minder pensioenpremie betaalt dan voor een oudere werknemer. Dat is niet direct zichtbaar in de totale pensioenpremie. De verdeling onder de verschillende leeftijdsgroepen gebeurt ‘onder de motorkap’ bij het pensioenfonds.

• Het partnerpensioen wordt een percentage van uw salaris. 

Er komt waarschijnlijk een nieuwe regeling voor partnerpensioen. In het kort: overlijdt u voor uw pensioendatum? Dan krijgt uw partner een percentage van uw salaris. Overlijdt u na uw pensioendatum? Dan hangt de hoogte van het partnerpensioen af van het pensioenkapitaal dat u heeft opgebouwd.

• De AOW-leeftijd gaat minder snel stijgen dan eerder was afgesproken.

Dit jaar, in 2022, is de AOW-leeftijd 66 jaar en 7 maanden. Als deze aanpassing er niet was geweest, zou de AOW-leeftijd nu al 67 jaar en 3 maanden zijn geweest. In 2023 stijgt de AOW-leeftijd verder naar 66 jaar en 10 maanden. Vanaf 2024 is de AOW-leeftijd 67 jaar en dat blijft in ieder geval zo tot en met 2026.

• Uw pensioenuitkering gaat meer meebewegen met de beleggingen van het pensioenfonds. 

Gaat het goed, dan wordt uw pensioenuitkering sneller hoger. Maar gaat het slecht, dan kan uw pensioenuitkering ook sneller omlaag gaan dan nu het geval is. Of dit ook voor alle bestaande pensioenuitkeringen gaat gelden is nog onduidelijk. Gaan de huidige pensioenuitkeringen (en de al opgebouwde pensioenen) mee naar de nieuwe pensioenregeling of blijven ze achter? Hierover moeten nog afspraken worden gemaakt.

Volgens het wetsvoorstel Wet Toekomst Pensioenen (Wtp) zijn er voor pensioenfondsen straks twee soorten premieregelingen. Er is een variant met meer risicodeling, de ‘solidaire’ premieregeling. En een variant met meer keuzevrijheid, de ‘flexibele’ premieregeling.

• Solidaire premieregeling

De solidaire premieregeling is een premieregeling waarin meer risicodeling centraal staat. Er is spraken van een collectief beleggingsbeleid. De beleggingsresultaten worden via vooraf vastgestelde regels leeftijdsafhankelijk toegekend. Vanaf de pensioendatum ontvangt iedereen een variabele uitkering. Deze uitkering kan hoger uitvallen als de beleggingsresultaten goed zijn. Maar als de resultaten tegenvallen, kan de uitkering dalen. Een belangrijk onderdeel van de solidaire premieregeling is een verplichte solidariteitsreserve. Dit is een buffer om tegenvallende beleggingsresultaten op te vangen, zodat de uitkering dan niet of minder daalt.

• Flexibele premieregeling

De flexibele premieregeling is een premieregeling met meer individuele keuzevrijheid. Deelnemers hebben tot pensioendatum vaak keuze uit verschillende beleggingsprofielen. Zo kunnen ze meer of minder beleggingsrisico nemen, of bijvoorbeeld meer klimaatbewust beleggen. Op de pensioendatum krijgt iedereen de keuze tussen een vaste of een variabele pensioenuitkering.

De flexibele premieregeling kent geen verplichte solidariteitsreserve.

In het nieuwe pensioenstelsel blijven de sterke punten uit het huidige stelsel behouden:

• Werknemers en werkgevers blijven samen betalen voor uw pensioen. En u krijgt nog steeds pensioen zolang u leeft. 
• We delen nog steeds de kosten. En we beleggen alle betaalde premies.
• Naast pensioen krijgt u later AOW, een uitkering van de overheid. Aan de AOW verandert weinig. De AOW-leeftijd stijgt nog wel, maar niet meer zo snel als eerst de bedoeling was.

Volgens de huidige planning gaat de Wet Toekomst Pensioenen in op 1 januari 2023. Als de wet is ingegaan, krijgen werkgevers, werknemers en pensioenuitvoerders vier jaar de tijd om de huidige pensioenregeling aan te passen aan de nieuwe regels. Uiterlijk 1 januari 2027 moeten alle pensioenregelingen voldoen aan de nieuwe regels.

Kijk voor meer informatie op de landelijke informatiewebsite en op de website van de Rijksoverheid. Of kijk op DNB.nl voor meer informatie over het nieuwe pensioenstelsel.

We hebben nu een middelloonregeling. Deze pensioenregeling is straks niet meer toegestaan volgens de nieuwe wet. In het nieuwe pensioenstelsel mogen werkgevers en werknemers alleen nog maar premieregelingen afspreken. 

In een premieregeling spreekt de werkgever samen met de vakbonden af hoe hoog de pensioenpremie wordt, en dus niet meer hoeveel pensioen u elk jaar opbouwt. De premie gaat in een spaarpot en het pensioenfonds belegt de pot. Op het moment dat u met pensioen gaat, berekent het pensioenfonds hoe hoog de uitkering is die u met deze spaarpot kunt aankopen. Hoe hoog de uitkering is, hangt onder meer af van de beleggingsrendementen, de gemiddelde levensverwachting en de rente op uw pensioendatum. De hoogte van uw uiteindelijke pensioen staat dus nog niet vast.